Di Tích Lịch Sử Rạch Gầm Xoài Mút là chứng tích hào hùng của chiến thắng oanh liệt trước quân Xiêm năm 1785. Tọa lạc tại xã Kim Sơn, huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang, khu di tích này trải dài trên đoạn sông Tiền từ Rạch Gầm đến Xoài Mút, ghi dấu tài thao lược của Nguyễn Huệ và sức mạnh đoàn kết của quân dân nhà Tây Sơn. Hãy cùng Dalaco Travel khám phá địa danh lịch sử quan trọng này.
Bối Cảnh Lịch Sử Của Di Tích Rạch Gầm Xoài Mút
Nửa sau thế kỷ XVIII, đất nước ta chìm trong cảnh phân tranh Trịnh – Nguyễn. Nhân cơ hội này, vua Xiêm (Thái Lan) Chakki I đem 5 vạn quân sang xâm lược. Trước tình hình đó, chúa Nguyễn đã cầu viện ngoại bang, tạo điều kiện cho quân Xiêm tiến sâu vào lãnh thổ.
Phong trào Tây Sơn, bùng nổ từ năm 1771 tại ấp Tây Sơn (nay thuộc Tây Sơn, Bình Định), nhanh chóng phát triển thành cuộc khởi nghĩa nông dân quy mô lớn. Sự lớn mạnh của Tây Sơn trở thành mối đe dọa cho cả chúa Nguyễn và quân xâm lược.
Diễn Biến Trận Rạch Gầm Xoài Mút
Đêm 19, rạng sáng ngày 20/01/1785, từ Trà Tân (cách Rạch Gầm khoảng 15km về phía thượng nguồn), 300 chiến thuyền Xiêm dưới sự chỉ huy của Chiêu Tăng hùng hổ tiến về Mỹ Tho. Vừa qua khỏi khúc sông Rạch Gầm, chúng rơi vào trận địa mai phục của quân Tây Sơn do Nguyễn Huệ chỉ huy. Quân Xiêm hoàn toàn bị bất ngờ, không kịp trở tay. Mọi nỗ lực chống cự của chúng đều bị đập tan. Hàng trăm chiến thuyền bị đánh chìm hoặc bốc cháy. Gần 5 vạn quân Xiêm – Nguyễn bị tiêu diệt. Tàn quân tháo chạy về Chân Lạp.
Khám Phá Khu Di Tích Rạch Gầm Xoài Mút Ngày Nay
Ngày nay, di tích chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút là quần thể các công trình được xây dựng trên địa điểm diễn ra sự kiện lịch sử năm xưa, bao gồm:
-
Cổng: Cổng vào di tích rộng 4,1m, cao 6,61m, được thiết kế theo dạng hình thuyền, kết hợp với song sắt trang trí hình sóng nước. Tường rào bao bọc xung quanh cũng được xây dựng theo phong cách tương tự.
-
Tượng đài Chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút: Tượng đài bằng đồng nặng 20 tấn, cao 8m, đặt trên bệ bê tông cao 10m. Tượng đài khắc họa hình ảnh Nguyễn Huệ tay tuốt gươm, cùng hai tượng người chèo thuyền và người giương cung bắn, tượng trưng cho quân dân Tây Sơn.
-
Phòng trưng bày số 1: Nằm dưới chân tượng đài, được xây dựng theo hình thuyền chiến với diện tích 135m2. Nơi đây trưng bày các hiện vật, vũ khí của nghĩa quân Tây Sơn và quân Xiêm, phần lớn được tìm thấy dưới lòng sông. Đặc biệt, một mỏ neo bằng gỗ sao nặng hơn 200kg, có niên đại khoảng 200 năm, cũng được trưng bày tại đây.
-
Phòng trưng bày số 2: Với tổng diện tích 132m2, phòng trưng bày này tái hiện diễn biến trận đánh Rạch Gầm – Xoài Mút.
-
Nhà cổ Nam Bộ (phòng trưng bày số 3): Ngôi nhà cổ 3 gian, xây dựng từ năm 1927, tái hiện kiến trúc nhà vườn Nam Bộ. Bên trong trưng bày một số hiện vật liên quan đến chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút. Từ phòng trưng bày số 2, đi khoảng 20m về phía sông Tiền là cầu tàu của khu di tích, nơi du khách có thể ngắm nhìn dòng sông lịch sử.
Lễ Hội Rạch Gầm Xoài Mút
Hàng năm, vào ngày 20/01, lễ hội kỷ niệm chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút được tổ chức tại khu di tích. Lễ hội bao gồm các hoạt động mít tinh, biểu diễn văn nghệ, thể thao, trò chơi dân gian và các cuộc thi truyền thống.
Di Tích Lịch Sử Quốc Gia Đặc Biệt
Với giá trị lịch sử to lớn, di tích Rạch Gầm – Xoài Mút đã được xếp hạng Di tích Quốc gia đặc biệt theo Quyết định số 2408/QĐ-TTg ngày 31/12/2014 của Thủ tướng Chính phủ.
Kết luận, di tích lịch sử Rạch Gầm Xoài Mút không chỉ là minh chứng cho chiến công hiển hách của dân tộc mà còn là địa điểm du lịch lịch sử hấp dẫn. Hãy cùng Dalaco Travel lên kế hoạch cho chuyến hành trình về miền Tây sông nước, khám phá di tích lịch sử Rạch Gầm Xoài Mút và tìm hiểu thêm về lịch sử hào hùng của dân tộc!