Lăng mộ Nguyễn Đình Chiểu tọa lạc tại xã An Đức, huyện Ba Tri, tỉnh Bến Tre, là nơi an nghỉ cuối cùng của nhà thơ yêu nước Nguyễn Đình Chiểu, vợ ông là bà Lê Thị Điền và con gái Nguyễn Thị Ngọc Khuê (Sương Nguyệt Anh). Nơi đây không chỉ là một điểm đến tâm linh mà còn là chứng nhân lịch sử, lưu giữ những giá trị văn hóa và tinh thần bất diệt của dân tộc.
Cuộc Đời và Sự Nghiệp của Nguyễn Đình Chiểu
Nguyễn Đình Chiểu (1822 – 1888) là một trong những sĩ phu yêu nước tiêu biểu nhất của Việt Nam trong thế kỷ 19. Ông dùng văn thơ làm vũ khí đấu tranh chống thực dân Pháp xâm lược, thể hiện tinh thần bất khuất và lòng yêu nước nồng nàn. Hầu hết tác phẩm của ông được viết bằng chữ Nôm, vừa mang tính chiến đấu, vừa phản ánh nỗi lòng và vận mệnh dân tộc.
Khác với những lãnh tụ nghĩa quân cầm gươm đánh giặc, Nguyễn Đình Chiểu chiến đấu bằng ngòi bút, hòa mình vào cuộc chiến của nhân dân và trở thành người phát ngôn cho phong trào yêu nước chống Pháp. Ông là nhà thơ Việt Nam đầu tiên nói đến chiến tranh nhân dân, đề cao vai trò của người nông dân trong các cuộc khởi nghĩa chống Pháp, khẳng định ý thức về nhiệm vụ và quyền lợi của họ trong việc bảo vệ “tấc đất ngọn rau, bát cơm manh áo”, bảo vệ chủ quyền đất nước. Những tác phẩm nổi tiếng như “Lục Vân Tiên”, “Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc”, “Lục tích sĩ dân trận vong”… ca ngợi tinh thần nghĩa khí và tấm gương chiến đấu anh hùng của nghĩa sĩ nông dân. Đối với các lãnh tụ nghĩa quân như Trương Định, Phan Ngọc Tùng…, Nguyễn Đình Chiểu dành những lời thơ biểu đạt lòng kính trọng, ngưỡng mộ và ca ngợi tinh thần anh hùng.
Hình ảnh Lăng mộ Nguyễn Đình Chiểu
Khám Phá Khu Di Tích Lăng Mộ Nguyễn Đình Chiểu
Di tích Mộ và Khu tưởng niệm Nguyễn Đình Chiểu có tổng diện tích 14.187,9m2, bao gồm các hạng mục chính: nhà bia, đền thờ mới, đền thờ cũ và khu mộ.
Nhà Bia
Nhà bia được xây dựng từ năm 2000 đến 2002 bằng bê tông cốt thép, cao 12m, hai tầng mái dán ngói, nền lát gạch men. Mặt ngoài đắp nổi hoa lá cách điệu, mặt trong đắp nổi tứ linh. Đỉnh mái đắp nổi biểu tượng bút lông. Chính giữa là tấm bia bằng đá xanh nguyên khối. Mặt trước khắc bài văn bia ca ngợi công đức của Nguyễn Đình Chiểu, mặt sau khắc tóm tắt tiểu sử của nhà thơ.
Nhà bia trong khu di tích lăng mộ Nguyễn Đình Chiểu
Đền Thờ Mới
Đền thờ mới được xây dựng từ năm 2000 đến 2002, cao 21m, dựng bằng bê tông cốt thép theo hình tròn. Bên trong đền thờ đặt tượng Nguyễn Đình Chiểu bằng đồng. Trên bốn cột ở tứ trụ có 4 liễn áp cột bằng gỗ chạm trổ hoa văn tinh xảo, trong đó có hai câu thơ của ông trong tác phẩm “Dương Từ – Hà Mậu”: “Chở bao nhiêu đạo thuyền không khẳm/ Đâm mấy thằng gian bút chẳng tà”. Hai bên tượng Nguyễn Đình Chiểu là hai mảng phù điêu.
Đền Thờ Cũ
Đền thờ cũ được xây dựng năm 1972, diện tích 84m2. Nội thất trưng bày một số hình ảnh, tư liệu về các vị thủ lĩnh và phong trào kháng Pháp của nghĩa quân Nam Kỳ cuối thế kỷ XIX.
Không gian bên trong đền thờ Nguyễn Đình Chiểu
Khu Mộ
Khu mộ được tôn tạo năm 1958, gồm mộ cụ Đồ Chiểu, mộ cụ bà và mộ con gái Nguyễn Thị Ngọc Khuê (Sương Nguyệt Anh).
Lễ Hội Truyền Thống Nguyễn Đình Chiểu
Hàng năm, chính quyền và nhân dân tỉnh Bến Tre đều tổ chức Lễ hội truyền thống văn hóa vào ngày 01 và 03 tháng Bảy (ngày sinh và ngày mất của Nguyễn Đình Chiểu). Lễ hội với nhiều chương trình phong phú là dịp để ôn lại truyền thống yêu nước của dân tộc, học tập về sự nghiệp, những giá trị tư tưởng, nhân cách, đạo đức của nhà giáo, người thầy thuốc và nhà thơ yêu nước Nguyễn Đình Chiểu.
Kết Luận
Lăng mộ Nguyễn Đình Chiểu là điểm đến không thể bỏ qua khi du lịch Bến Tre. Đây là nơi để tưởng nhớ và tri ân một nhà thơ yêu nước, một danh nhân văn hóa tiêu biểu của dân tộc. Hãy đến và trải nghiệm hành trình về miền đất thiêng, khám phá những giá trị lịch sử và văn hóa đặc sắc tại lăng mộ Nguyễn Đình Chiểu.